۱۳۹۳ اسفند ۲۱, پنجشنبه

دوشنبه پاک
در کلیساهای ارتدوکس شرق، چهار دوره روزه رعایت می شوند:
روزه پیش از عید میلاد، که چهل روز طول می کشد. روزه رسولان، که دوره آمادگی برای عید پطرس و پولس رسول (29 ژوئن) است و هشت روز تا شش هفته طول می کشد. روزه دیگر به مدت دو هفته برای عید «به خواب رفتن مریم عذرا» (15 آگوست) رعایت می شود. و در نهایت چهله بزرگ روزه و توبه، که برای آماده شدن برای رستاخیز مسیح انجام می شود و مهمترین دوره پرهیز در کلیساهای ارتدوکس است.
چهله بزرگ روزه و توبه با دوشنبه پاک آغاز می شود که چهل روز پیش از شنبه ایلعاذر (روز پیش از یکشنبه نخل)، یعنی چهل و هشت روز پیش از عید رستاخیز، است. برخلاف کلیسای غرب، این چهل روز شامل یکشنبه ها نیز می شود. دوشنبه پاک رسماً در شب یکشنبه و با مراسم شامگاهی ویژه ای آغاز می شود که نماز بخشش نام دارد. نقطه اوج مراسم، آئین بخشش متقابل است که در طول آن همه حاضران در برابر یکدیگر سر خم کرده و طلب بخشش می کنند. با این کار، فرد مومن با وجدانی پاک، با بخشش، و با محبت مسیحی چهله بزرگ روزه و توبه را آغاز می کنند. در طول نخستین هفته که اغلب «هفته پاک» خوانده می شود، رسم بر انجام اعتراف و خانه تکانی است.
دوشنبه پاک فضایی شاد و بهار گونه دارد. از سوی دیگر، برخلاف سنت غربی چهله روزه، که در آن سرود هللویاه در طول آئین های عبادی خوانده نمی شود، در سنت شرقی چهله روزه و توبه، مسیحیان این سرود را هرچه بیشتر می خوانند. این ممکن است با روح توبه و پرهیز این دوره در تضاد به نظر برسد، اما این تناقض ظاهری، جنبه ای بارز از روش روزه داری ارتدوکس ها، مطابق با آموزه انجیل است (متی 6: 14-21).
با فرارسیدن شنبه ایلعاذر، چهله روزه و توبه پایان یافته و هفته مقدس آغاز می شود. کلیساهای شرق رستاخیز ایلعاذر را پیش بینی راز رستاخیز مسیح می دانند. از این روست که این روز شنبه همچون یک روز یکشنبه (یادآور رستاخیز مسیح) جشن گرفته می شود. با این حال، پرهیز و روزه در طول هفته مقدس و تا بامداد عید رستاخیز نیز ادامه می یابد.
ماهی
همان طور که گفته شد، در طول چهله روزه و توبه، کلیسای کاتولیک به طور سنتی از مومنان می خواهد که چهارشنبه خاکستر و جمعه مقدس را روزه بگیرند. اما در باقی وقت، مومنان می توانند، در عین پرهیز از غذاهای لذیذ و پرخوری، با خوردن غذاهایی ساده تر از معمول رفع گرسنگی کنند. مثلا می توانند به جای گوشت ماهی بخورند. در قرون وسطی سیر کردن جمعیت شهرها با ماهی در طول یک ماه و نیم آسان نبود! برای این کار وسایل گوناگونی به کار گرفته می شدند: استخرهای پرورش ماهی، اسکله های صید، ساخت راه های تجاری منتهی به دریا، گاری های قیراندود ویژه برای جابجایی ماهی های زنده و ...
کارناوال
واژه کارناوال به معنی «حذف گوشت» یا به نوعی وارد شدن به فصل روزه است. در قرون وسطی، زمانی که مقررات پرهیز چهله روزه سخت تر از امروز بوده و به طور دقیق رعایت می شدند، مردم در چند روز منتهی به چهارشنبه خاکستر، همه غذاهایی که به زودی خوردنشان غیر مجاز می شد را می خوردند: گوشت، غذاهای چرب، تخم مرغ و ... این روزها را در فرهنگ مسیحی غربی به اصطلاح «روزهای چرب» می نامیدند که در آنها جشن های مردمی همراه با رژه های بزرگ و مسابقات سنتی و ... برگزار می شدند و همگان به پایکوبی می پرداختند. اوج این جشن در روز پایانی آن بود که سه شنبه چرب نامیده می شد. این جشنها ریشه در فرهنگ پیشامسیحی داشتند و مشابه جشن هایی هستند که برای پایان زمستان برگزار می شدند.
ماسلِنیتسا
ماسلِنیتسا معادل کارناوال در فرهنگ ارتدوکس اسلاوی شرقی است. این جشن در طول هفته پیش از چهله بزرگ روزه، یعنی هشتمین هفته پیش از عید رستاخیز، برگزار می شود. ماسلِنیتسا ریشه هایی در سنت پیشامسیحی دارد. در اساطیر اسلاو، ماسلِنیتسا جشن پایان قریب الوقوع زمستان است.
در کلیسای ارتدوکس شرق، خوردن گوشت، ماهی، تخم مرغ، شیر، پنیر و دیگر محصولات لبنی در طول چهله بزرگ روزه جایز نیست. علاوه بر این، برگزاری جشن، نواختن موسیقی غیرمذهبی، رقص و دیگر سرگرمی هایی که مانع توجه به زندگی روحانی شوند نیز ممنوعند. هفت روز پیش از چهله و با آغاز هفته ماسلِنیتسا منع خوردن گوشت شروع می شود. اما در طول این هفته مصرف شیر، پنیر و دیگر محصولات لبنی هنوز مجاز است. بنابراین، ماسلِنیتسا آخرین فرصت برای شریک شدن در محصولات لبنی و آن فعالیت های اجتماعی است که مناسب روزهای دعا، هوشیاری و درون نگری فصل چهله بزرگ روزه و نیستند. از این روست که این هفته را "هفته پنیر خوری" و یا "هفته پن کیک" می نامند.
Like ·  · 

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر